Winnaar Koninklijke Prijs Vrije Schilderkunst

Wij zijn helden!
Kenneth Aidoo (34) heeft de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2022 gewonnen. Met zijn kunst, gericht op de geschiedenis van de zwarte mens, wil hij zorgen voor verandering. Hij spreekt over een “black renaissance”.De kunstenaar van Ghanese afkomst is geboren in Amsterdam en opgegroeid in Zuidoost. Aidoo is afgestudeerd als filmmaker. “Ik beschouw film ook als kunst. Sinds mijn zeventiende ben ik bezig met het maken van films en de laatste vijf jaar schilder ik.”

Selfmade kunstenaar
Op het MBO heeft Aidoo wel eens kunstgeschiedenis gehad, maar van een vooropleiding in de schilderkunst was geen sprake. “Ik heb het mijzelf aangeleerd”, zegt hij trots. “Ik heb vroeger altijd getekend. Maar het hanteren van een kwast en spelen met licht en schaduw, daarvoor heb ik veel gekeken op YouTube.” Hij legt uit dat het bezoeken van musea en het lezen van kunstboeken hem als schilder veel heeft gebracht.
Met zijn kunst heeft Aidoo het vaak over de ongeschreven geschiedenis van de zwarte mens. Ook heeft hij het over de zwarte mens in de huidige maatschappij en hoe die positie tot stand is gekomen. Hij is ervan overtuigd dat onze geschiedenis bepalend is voor onze keuzes. “Als je kijkt waar we nu staan en waar we naartoe gaan, heeft dat betrekking tot waar we vandaan komen en wie onze voorouders zijn geweest.” Het kwartje viel bij Aidoo nadat hij zich verdiepte in de zwarte geschiedenis. Hij las boeken zoals Black Star: The African Presence in Early Europe van Runoko Rashidi en Nature Knows No Color-Line van J.A. Rogers. En keek films zoals Amistad van Steven Spielberg. De kunstenaar citeert Marcus Garvey: “Een mens zonder geschiedenis is net als een boom zonder wortels. Je waait om.”

Het zwarte perspectief
Aidoo heeft nu de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst in z’n zak! De winnende reeks hangt in het Paleis op de Dam. “Een brug van mens tot mens”, dat zijn de woorden waarmee de koning de portretreeks van de winnaar omschrijft. Aidoo geeft aan dat het belangrijk is dat grote musea een podium bieden aan personen van kleur. Hij noemt het Stedelijk Museum en het Rijksmuseum als goede voorbeelden. “Het kan niet dat niet-westerse kunst wordt gezien als een hebbeding of exotisch. Het vertelt een geschiedenis en die moet gedeeld worden.” De helden, die hem inspireren zijn: Alessandro de Medici (Duke of Florence), Mansa Musa, Spike Lee, Akwasi, Humberto Tan, Drake en Martin Luther King.

Met zijn reeks over de Afrikaanse aanwezigheid in Europa tijdens de middeleeuwen, wil hij laten zien dat zwarte mensen ook vooraanstaand waren. Hij besloot om een zelfportret toe te voegen in de reeks. Dat schilderij toont de statigheid van de donkere man.

Black renaissance
Aidoo spreekt over de opkomst van een black renaissance. “De verlichting van het zwart zijn, zijn we nooit vergeten. Het verschil nu is dat we gezien willen worden. De creatieve bijdrage van de zwarte mens wordt te veel gekleineerd. Genoeg is genoeg. Het woord dat de beeldend kunstenaar gebruikt om zijn kunst te beschrijven is relevant. “Als ik het niet maakte, dan zou ik het bij anderen zoeken. Mijn kunst is voor jong en oud. Ik wil dat mensen mijn kunst zien en denken: dit zijn helden geweest.”

Hij geeft aan dat het voor zwarte jongeren belangrijk is dat er voorbeelden zijn. “De autochtone jonge Nederlander heeft een voorsprong. Die kennen hun geschiedenis en weten wat ze kunnen bereiken, omdat ze de voorbeelden zien. Maar wij moeten zoeken naar bijvoorbeeld een regisseur, balletdanser of kunstenaar. Ik hoop dat ik jongeren kan inspireren en dat ze in zichzelf blijven geloven.”

Zicht op de toekomst
Voor Aidoo is het allerbelangrijkste dat zijn kunst wordt gezien en als hij daarvoor de waardering krijgt, is hij dankbaar. Hij wil zijn werk in grote musea zien hangen en Zuidoost op de kaart zetten. “Over tien jaar hoop ik dat mijn werk te zien is in het Guggenheim in New York of in de Tate Gallery in Londen. Het zou ook te gek zijn als mijn kunst te zien is in Ghana.”

Deel dit bericht op social media
Zuidoost&Meer

GRATIS
BEKIJK