Ramon Li is eigenaar van de welbekende Toko Kai Hing in Ganzenhoef en bestuurslid van Zuidoost City. Als progressieve ondernemer ziet hij tal van mogelijkheden om bij te dragen aan de toekomst van Zuidoost. “Waar mensen uitdagingen zien, zie ik kansen.”
De kenmerkende authentieke sfeer in Toko Kai Hing is sinds 1975 niet veranderd. Ramon wijdt dit toe aan de eigenzinnigheid en vastberadenheid van zijn vader. “Hij heeft de toko altijd gedraaid met de uitstraling en gastvrijheid die je vroeger ervoer in de oude Surinaamse toko’s.” Ramons vader bracht het succesvolle familiebedrijf vanuit Suriname naar Nederland en gaf het ondernemersstokje door aan zijn zoon. Al zittend op een zak rijst observeerde de kleine Ramon het reilen en zeilen in de toko en twee jaar later werd hij gepromoveerd tot zeepjesverkoper. “Het hoort bij een familiebedrijf om op jonge leeftijd al in de zaak te staan. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik in een vroeg stadium in contact kwam met ondernemerschap en de buurt. Mijn vader heeft me nooit gedwongen om de zaak over te nemen. Hij heeft me wél geadviseerd om ondernemer te worden, want hierdoor kun je je leven in eigen hand houden. Daar ben ik het roerend mee eens.”
Familiebedrijf
Het gemêleerde personeel maakt ook deel uit van de Toko Kai Hing-familie. Zo lopen er werknemers rond die zich al meer dan twintig jaar inzetten voor de winkel. “Als we werkoverleggen hebben kan het er soms heftig aan toe gaan omdat we elkaar als broer en zus behandelen. We communiceren op een directe manier, maar we dragen absoluut geen wrok naar elkaar toe. Iedereen kan zichzelf zijn in de toko en die synergie en energie vertalen zich weer terug naar de buurt. En door ons lange bestaan hebben we meerdere generaties, van oma tot kleindochter, mogen bedienen in authentieke producten en lekkernijen.”
Ook na het overnemen van de zaak, beschouwt de ondernemer zijn vader nog steeds als de kapitein van het schip. Met zijn 78 jaar staat de voormalig eigenaar nog elke dag in de toko. “Ik vind het zo belangrijk om de generatie vóór ons te blijven eren en respecteren. Als ik dat doe, dan doen de medewerkers en de klanten dat ook.” Door het familiebedrijf en zijn vader te dienen, leerde Ramon om processen voorop te stellen zodat de toko altijd kan blijven draaien. “Een ondernemer moet offers brengen voor het grotere geheel zoals tijd, aandacht, energie en ook een deel van zijn hart als hij een klein bedrijf runt met een hecht team.” Als leider weet hij namelijk dat medewerkers niet alleen werken voor het geld. Erkenning en waardering zijn onmisbare factoren die meespelen en verwacht worden van een werkgever. “Dit is al jaren bekend, maar hoeveel bedrijven passen dit ook echt toe?”
Koppig ondernemerschap
Ondernemen in een stadsdeel als Zuidoost vraagt om extra ‘soft skills’ vanwege het heersende community-gevoel. Kennis van bedrijfseconomie en het runnen van een zaak is niet genoeg. “Je hebt draagvlak van de buurt nodig. Het gaat er hier om dat je een persoonlijke relatie hebt met je klanten. De meeste mensen gunnen ons zoveel omdat we erg betrokken zijn.” Daarnaast brengt ondernemen in een gebied waar mensen vaak een laag inkomen hebben meer uitdagingen met zich mee: ondernemers zijn beperkt in de producten en diensten die ze kunnen aanbieden. “De kosten voor een ondernemer zijn in de afgelopen jaren hoger geworden en de winst kleiner, waardoor het een uitdaging is voor MKB’ers zoals de kaas- en viswinkels, de notenboer en de bakker om te blijven bestaan. En de kwaliteit van het leven en onze woonomgeving gaat erop achteruit als we de kleine ondernemingen verliezen en alleen maar grote bedrijven in het straatbeeld zien. Het is een goede uitdaging om daar de komende tijd een goede balans met elkaar in te vinden.”
Om te kunnen overleven en groeien maar ook om een gezond bedrijf te kunnen starten, moeten ondernemers een bepaalde koppigheid bezitten, volgens Ramon. “Dat zorgt ervoor dat jij blijft geloven in jouw product wanneer niemand anders dat doet.” Daarnaast zijn visie en innovatie een must om de bedrijfsdoelstellingen op lange termijn te kunnen behalen. “En dan moet je kleine stappen zetten om dichter bij je visie te komen. Vaak zien ondernemers alleen het einddoel maar hebben ze geen idee over welke stappen genomen moeten worden. Dat vraagt ook om consistentie, iets wat ik terugzie bij mijn vader. Hij werkt heel ‘bitesize’ ergens naartoe. Kijk maar naar grote Nederlandse projecten, zoals het bouwen van bruggen. Een paar jaar zie je niks en dan ineens wordt er een brug gebouwd. Daardoor heb ik ook beseft hoe belangrijk voorbereiding is voor een ondernemer.”
Plan B
Hoe strak die voorbereiding ook in elkaar steekt, risico’s en onverwachte obstakels horen bij het vak. Zo kwam Ramon voor enkele uitdagingen te staan toen hij van 2002 tot en met 2005 klanten hielp met het importeren van producten vanuit China naar Nederland. Hij bestelde tasjes, maar besloot om geen laatste kwaliteitscheck te doen via een externe partij om zijn marge te behouden. Toen de tasjes aankwamen in Nederland, bleken ze een extra gat te hebben. “Daardoor ben ik flink wat geld kwijtgeraakt. Dat was een les om in de toekomst een laatste kwaliteitscheck te doen op importproducten. Ik wilde ook anti-kater wijn verkopen en had bijna een deal met biologische supermarkt Marqt rond toen ze het lieten afweten. Dus ook wanneer alles op groen licht lijkt te staan, moet je als ondernemer altijd klaar staan voor een tegenslag. Een plan B is altijd verstandig. Je kunt je niet uit het veld laten slaan; je moet jezelf weer oppakken en doorgaan.”
Stapje voor stapje
Ondertussen blijft Ramon actief in Zuidoost. Momenteel richt hij zijn pijlen onder andere op een project rondom lokaal geld: geld dat wordt uitgegeven in Zuidoost blijft zo in het stadsdeel circuleren. “Onze toko is groot geworden door de lokale bewoner die bij mij zijn bakjes in komt slaan. Die bakjes gebruikt hij om bami te verkopen aan de buurvrouw. De buurvrouw geeft hem geld waarmee hij weer naar de bakker gaat om brood te kopen. Zo blijft het geld in onze gemeenschap waardoor we ook in zware tijden onze broek omhoog kunnen houden.” Daarnaast is hij bestuurslid MKB/ZZP van publiek-private gebiedsorganisatie Zuidoost City. Zijn ambitie is om de positie van lokale MKB’ers en zzp’ers in Zuidoost te verbeteren en op deze manier Zuidoost sociaaleconomisch te versterken. “Ondernemen in Zuidoost is uniek en kansrijk en dat trekt ondernemers, zowel klein als groot en het levert een positieve bijdrage aan de gemeenschap.”
Een echte ondernemer dóet dus. “In iedereen zit een ondernemer. Je hebt een goed idee, maar je moet gewoon durven om die eerste stappen te wagen. Die stappen kunnen ervoor zorgen dat je onafhankelijk wordt. Creëer iets en leg het voor bij een derde partij, niet alleen bij je vrienden en familie. Die vertellen je wat je wilt horen. Je moet het brengen bij iemand die het helemaal doormidden gaat zagen, dán ben je een stapje verder.” En erkenning? Dat komt later. Zo werd ‘Omoe’, zoals Ramons vader vaak door klanten wordt genoemd, tijdens de 50 jaar Bijlmer-festiviteiten in 2018 als Bijlmer-pionier in het zonnetje gezet. “Het is voor ons altijd een veelbewogen tijd geweest en dat blijft het, vooral ook in positieve zin want er zijn veel mooie initiatieven. Als sociaal ondernemer zet ik mij bijvoorbeeld in als sponsor aan buurtinitiatieven en ik vind het een eer om als bestuurder een bijdrage te leveren aan lange termijn doelen voor het stadsdeel. Alles wat mijn geliefde Zuidoost verder brengt, daar werk ik graag aan mee.”
