“Het is een stuk stiller op het stadsdeelkantoor”, zegt dagelijks bestuurder Dirk de Jager (GroenLinks). Het merendeel van de ambtenaren werkt thuis om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Slechts de noodzakelijke afdelingen zijn open, zoals de balie waar bewoners terecht kunnen voor Burgerzaken en Vergunnigen. Aan elke veiligheidsmaatregel is gedacht: de balies zijn afgeschermd met plexiglas en bewoners kunnen alleen op afspraak langskomen. “Mensen moeten langer wachten, maar naar omstandigheden werkt deze werkwijze goed. We hebben zo’n crisis nog nooit meegemaakt, dus het is even zoeken naar manieren om hiermee om te gaan. Maar sommige afdelingen werken dag en nacht om met een beperkte bezetting toch actief te blijven.”
Ondernemerschap
Elke groep in de maatschappij vangt klappen door de komst van het coronavirus, zo ook de ondernemer. Eén van de sectoren die het moeilijk heeft is de horeca, maar ook de kappersbranche blijft niet achter. “Kapperszaken en nagelstudio’s waar we er veel van hebben in Zuidoost. Zulke sectoren worden behoorlijk zwaar getroffen.” Er zijn regelingen beschikbaar vanuit de gemeente die het leed enigszins verlichten, zoals de overbruggingsregeling voor zzp’ers (Tijdelijke Overbruggingsregling Zelfstandig Ondernemers), en de tegemoetkomingsregeling voor mkb’ers (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren). Maar de huur van een bedrijfspand moet wel worden doorbetaald. “Zonder inkomsten is dat voor een ondernemer een probleem. Enkele banken werken gelukkig mee, en een aantal verhuurders in Zuidoost toont begrip en komt mensen tegemoet. Het is belangrijk om als verhuurder te beseffen dat als jouw klant straks omvalt dit betekent dat jij ook niks meer hebt. Wees dus soepel naar jouw huurder, want we moeten hier wel doorheen komen met elkaar.”
Uit wanhoop blijven sommigen actief diensten aanbieden aan huis. De zogenoemde ‘hosselaars’, mensen in de informele economie die bijvoorbeeld thuis nog aan het knippen zijn of een nagelstudio hebben. “Het is een duivels dilemma. Ik begrijp dat er brood op de planken moet komen, maar je brengt jezelf en anderen hiermee echt in gevaar. We hebben te maken met een heel agressief virus, en je wordt er of heel ziek van of je gaat er dood aan.”
Solidariteit
Wanhoop of niet, de ‘social distancing’ legt ook de aanwezige solidariteit en barmhartigheid in Zuidoost bloot. Zo geven woningcorporaties ruimte aan huurders om in deze periode hun geld in hun zak te houden. Bij MaDi, een organisatie die maatschappelijke dienstverlening biedt, wordt doorgewerkt op kantoor om mensen op te vangen. Ook de Voedselbank komt met creatieve oplossingen: door een tekort aan aangeleverde goederen worden bonnen verstrekt die kunnen worden ingeleverd bij de Jumbo. Particuliere voedselbanken zijn actief, mensen staan buiten verzorgingstehuizen muziek te maken om een ander op te vrolijken, jongeren doen boodschappen voor ouderen, en ook radio- en tv stations dragen bij. “Dit is slechts een kleine greep. Het is mooi om te zien dat mensen elkaar ondersteunen in Zuidoost. Niemand klopt zichzelf op de borst maar draagt bij omdat dat volgens hen zo hoort. Enerzijds moeten we afstand houden maar anderzijds moeten we inderdaad geen afstand némen. Om sociaal en mentaal bij elkaar te blijven en hier samen doorheen te komen.”
Meld signalen
Stadsdeel Zuidoost roept dan ook op om aan de bel te trekken bij behoefte aan ondersteuning. Zo werd al snel duidelijk dat er te weinig laptops beschikbaar waren voor kinderen om thuis te leren. Die signalen zijn vervolgens kenbaar gemaakt en omgezet in actie door het College. Ook de ING en andere bedrijven hebben hierdoor geld en laptops beschikbaar gesteld in Zuidoost. “Hoe meer signalen we horen, hoe meer we er iets mee kunnen doen.”
Andere groepen die het moeilijk hebben zijn ouderen die binnen ‘opgesloten’ zitten, maar ook jongeren. “Je kunt niet sporten of je vrienden zien. Dat is best lastig. Ik heb wel respect voor jongeren die dat toch goed doen en zich aan de quarantaineprotocollen blijven houden.” Daarnaast maakt deze isolatieperiode de groepen die we vaak vergeten pijnlijk zichtbaar, zoals gezinnen die kampen met huiselijk geweld. “Ik vrees dat er een toename is en dat is heel moeilijk, want je komt niet zomaar achter die voordeur als je geen signalen hoort. Als je buren of familie hebt, waarvan je de indruk hebt dat daar iets gebeurt: probeer signalen af te geven naar Meldpunt Zorg en Overlast.”
Masterplan Zuidoost
Terwijl Stadsdeel Zuidoost haar bewoners op dit moment ondersteunt waar nodig, houdt ze de toekomstplannen voor het gebied nog altijd in het vizier. Het coronavirus heeft tot nu toe niet geleid tot het afblazen van grote bouwprojecten in Zuidoost en op dit moment zijn alle projecten nog in ontwikkeling. “Dat hopen we zo te houden maar we moeten ook realistisch zijn. Het kan natuurlijk dat grote partijen die voor de deur staan om een investering te doen, zoals beleggers en pensioenfondsen, terughoudend worden.” Tegelijkertijd vraagt de druk van de woningmarkt juist om de ontwikkeling van de bouw. Niet alleen voor meer woningen, maar ook als een bron van werkgelegenheid.
Stadsdeel Zuidoost zit dan ook niet bij de pakken neer. “We zijn al druk bezig met plannen en acties voor de periode na het coronavirus.” Met dit masterplan maakt Zuidoost zich klaar om de komende 20 jaar te investeren in de jeugd. Speerpunten zijn Onderwijs, Werk, Wonen en Veiligheid. Dat ‘werk’ zit voor een groot deel in de bouw. Maar ook in de energietransitie. “Zuidoost moet van het gas af. We hebben mensen nodig om zonnepanelen te monteren, om warmtepompen en inductiekookplaten te installeren, en woningen te isoleren.” Door een technische opleiding aan te bieden, creëert de ontwikkeling van het stadsdeel werkgelegenheid voor haar bewoners. Stadsdeel Zuidoost is momenteel hard bezig om zo snel mogelijk het programma op orde te hebben. “ Zodat we dit juist hebben klaarstaan voor de mensen die dit het hardst nodig hebben na deze crisis.”
• Regelingen voor ondernemers: https://www.amsterdam.nl/ondernemen/veelgestelde-vragen-corona-ondernemers/
• Meldpunt Zorg en Overlast: 020 255 2914 (maandag tot en met vrijdag, 8.00 tot 18.00 uur)
